WEL in ontwikkeling met TOM

Er zijn nog steeds jongeren in de leerplichtige leeftijd die een vrijstelling hebben van de leerplicht. Al geruime tijd wordt geprobeerd dat aantal te reduceren. Een versteviging van die ambitie is een paar jaar geleden ingezet door altijd het samenwerkingsverband te betrekken bij de beoordeling of er (nog) onderwijsmogelijkheden zijn als er een vrijstelling aangevraagd wordt. Sinds dit schooljaar wordt de aanpak van die beoordelingstafel nog steviger ter hand genomen door TOM, het Team Onderwijs/ontwikkel-Mogelijkheden.

Werkwijze voor vrijstelling 5a

De leerplichtwet geeft in artikel 5A de mogelijkheid tot vrijstelling op grond van psychische of lichamelijke belemmeringen. Deze zogenaamde vrijstelling onder 5a komt tot stand op aanvraag van ouders en ter beoordeling door een onafhankelijk jeugdarts. In een sociaal medisch advies (sma) verklaart die arts dan dat er (te) veel belemmeringen zijn om aan onderwijs deel te nemen. De leerplichtambtenaar verstrekt vervolgens de vrijstelling.
Deze werkwijze is op veel plaatsen en zo ook in Eemland aangevuld met een onderwijspartij die de arts bijstaat in het beoordelen van de onderwijsmogelijkheden, zowel wat de mogelijkheden en behoeften van de jongere betreft als het onderwijsaanbod. Sinds 2018 lopen in Eemland de routes van aanvraag en beoordeling via de samenwerkingsverbanden. Die werkwijze is vorig jaar tegen het licht gehouden en daaruit kwam sterk de behoefte voort om niet meer te beoordelen en vrij te stellen, maar om te denken in mogelijkheden en te organiseren wat nodig is.

WEL in ontwikkeling

Meer fundamenteel gaat het dan om leerrecht in plaats van leerplicht. Dat is natuurlijk niet 1-2-3 gerealiseerd. Het toeval wil dat bijna gelijktijdig met die behoefte aan “omdenken” een landelijke uitrol van het project WEL in ontwikkeling langskwam. Dit project had in een paar grote steden bewezen jongeren die absoluut verzuimden of een vrijstelling hadden wel in ontwikkeling te krijgen door een onconventionele aanpak en begeleiding. Samen met samenwerkingsverband De Eem hebben we de bijbehorende subsidie van dit project aangevraagd. Het is toegekend en we hebben dat verknoopt met onze ambities om meer te doen wat wel mogelijk is. Ook als dat maar een beetje onderwijs is. En ja, daar is veel van en met velen voor nodig.

Denken en handelen in mogelijkheden met TOM

Zoals samenwerkingsverband Eemland het Zorgplatform heeft, zo heeft het nu ook de “TOM-tafel”. We willen denken en handelen in mogelijkheden. Vooral voor, van en met onderwijs. Maar ook breder: ontwikkelen. Dan gaat het over meer dan leren.

Wie op en rond school te maken heeft met afwegingen of school wel haalbaar is, of een jongere nog wel aan onderwijs kan deelnemen, of dat een jongere weer naar “het schoolse” (be)geleid zou moeten worden: neem contact op met het samenwerkingsverband. Net als bij het Zorgplatform zal er dan met de directbetrokkenen bekeken worden hoe er vorm te geven is aan onderwijs- en/of-ontwikkelmogelijkheden: niet vrijgesteld maar WEL in ontwikkeling te brengen.