25 juni 2025

Hier staan wij voor!

Sanna Fenwick beantwoordt 5 vragen voor:

Stel je als eerste even voor aan de lezers

Ik ben Sanna Fenwick. Ik ben nu iets meer dan 2 jaar fulltime werkzaam als orthopedagoog op VSO de Lasenberg. Op dit moment ben ik betrokken bij alle clusters: de gehele bovenbouw, 1 onderbouw klas, 1 middenbouw klas en de Mix klas. Samen met onze directeur Rob de Bruijn probeer ik jullie een indruk te geven van ons onderwijs aan een heel bijzondere en uitdagende doelgroep!

1. Waar staat De Lasenberg voor? Kun je in het kort je school beschrijven?

Het motto van De Lasenberg is “Leren door te doen”. De Lasenberg is een school voor Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) voor leerlingen (12-18 jaar) met een Lichte Verstandelijke Beperking (LVB) en complexe gedragsproblemen. De leerlingen van De Lasenberg komen uit 16 samenwerkingsverbanden en 31 gemeentes. Bij onze leerlingen gaat leren vaak niet vanzelf. Met nabijheid en begeleiding op school lukt het meestal wel. We leren leerlingen om zichzelf zo goed mogelijk te redden in de maatschappij, dus we vinden de basisvaardigheden (Rekenen, Taal, Burgerschap) belangrijk. Het is belangrijk dat leerlingen goed kunnen lezen en rekenen als ze van school gaat en zichzelf nu en straks goed weten te redden in onze samenleving. Naast de praktijkvakken bieden we veel praktijkvakken aan, waardoor een lesdag bestaat uit leren in de klas en leren bij een praktijkvak. Vanaf het 4e jaar kunnen leerlingen stage gaan lopen op het eigen Arbeidstrainingscentrum (ATC), begeleide stages met werkmeester in het groen, zorg of winkel of op een zelfstandige externe stage. Toeleiden naar een duurzame arbeidsplek is een belangrijk doel voor al onze leerlingen. Een deel van onze leerlingen volgt uiteindelijk een Entree traject op een MBO in Amersfoort, Utrecht, Hilversum of Nieuwegein waar we als school mee samenwerken.

De Lasenberg biedt via IVIO officiële examens aan voor de vakken Nederlandse Taal, Rekenen en Engels (met verschillende niveaus die gelinkt zijn met MBO niveaus) en SVA praktijkexamens voor branchegerichte opleidingen. Sinds juni 2024 is De Lasenberg een gezonde school. Dit houdt in dat wij tijdens de lessen extra aandacht besteden aan relaties en seksualiteit, sport en bewegen, gezonde voeding, welbevinden en mediawijsheid. Op school besteden we ook aandacht aan cultuur. Er zijn projecten in dans, drama, muziek en beeldende kunst en er worden bezoeken georganiseerd aan musea en theater.

2. Hoe ziet de ondersteuningsstructuur op school er uit (samen met de ketenpartners)? Neem ons een dag mee als orthopedagoog op je school

De basisondersteuning: De Lasenberg biedt voortgezet speciaal onderwijs (VSO) aan jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) en bijkomende leer- en gedragsproblematiek. In de kleine (8 tot 15 leerlingen) groepen bieden wij een vaste mentorleerkracht, een positief pedagogisch beleid, een team dat geschoold is in Samen Houvast, een vast didactisch instructiemodel (ADI), een vaste achtervang voor leerlingen om tot rust te komen volgens de time-out en switch methode en een de-escalerend pedagogisch klimaat.

Wekelijks komt het CvB (Commissie van Begeleiding) bij elkaar om leerlingen te bespreken. In het CvB zitten directieleden, Intern Begeleider, gedragswetenschapper, logopedist, schoolmaatschappelijk werker en een aantal keren de schoolarts.

In de onderbouw zit Rots en Water in ons basisaanbod voor alle leerlingen.

Als gedragswetenschapper zijn wij gekoppeld aan een aantal klassen en ondersteunen we de leerkrachten op casus- en groepsniveau. Wij leggen indien nodig het contact met de ketenpartners (één van de samenwerkingsverbanden, hulpverlening, gemeenten). We zijn ook betrokken bij de aanmeldingsprocedure van nieuwe leerlingen om vooraf te kunnen inschatten of wij als school iets voor de aangemelde leerling kunnen betekenen.

3. Welk onderdeel van jullie ondersteuningsaanbod is kenmerkend voor jullie school en zou je met trots laten zien aan andere scholen?

Onze teamleiders en orthopedagogen zitten zijn zichtbaar op de werkvloer. Dit maakt dat wij alle leerlingen goed kennen en een persoonlijke op maatgemaakte aanpak kunnen bieden. Daarnaast kent De Lasenberg een aantal zorgklassen: de Mix-klas en Op de Rit klassen.

Mix-klas:

In de Mix-klas zitten maximaal 8 leerlingen in de leeftijd tussen 12 en 18 jaar oud met gedrag- en/of psychische problemen die functioneren op ZML-niveau. Dit maakt dat de sociaal-emotionele leeftijd van deze leerlingen vaak een stuk lager ligt dan de kalenderleeftijd. In de Mix-klas staat nabijheid en extra ondersteuning op het gebied van leren en sociaal-emotioneel functioneren centraal. Om deze nabijheid en extra ondersteuning te kunnen bieden staat er naast de mentor een gedragsondersteuner. Elke leerling werkt op zijn haar eigen tempo en niveau (maatwerk). Sommige leerlingen uit de Mix-klas stromen na een aantal jaar door naar een reguliere klas op De Lasenberg. Anderen blijven gedurende de volledige schoolloopbaan in de Mix-klas en zullen uitstromen naar een passende vervolgplek. Er is sprake van een nauwe samenwerking met de gedragswetenschapper en de CvB. In basis wordt er in de Mix-klas gewerkt met een trauma-sensitieve aanpak. De docent en de gedragswetenschapper hebben wel allebei scholing gevolgd op het gebied van trauma wat bijdraagt aan de trauma sensitieve benadering in de klas.

Op de Rit 1 (onderbouw) en Op de Rit 2 (middenbouw)

Hier wordt, naast de algemene kaders van de reguliere klassen op De Lasenberg, extra ondersteuning geboden op de ontwikkeling van sociaal-emotionele vaardigheden en het aanleren van basale schoolse vaardigheden. Dit zijn de twee ‘Op de Rit’ klassen. Deze klassen bestaan beide uit maximaal 8 leerlingen. Voor leerlingen tot en met 14 jaar is er een aanbod in Op de Rit 1. Voor leerlingen tussen 14 en 16 jaar is er een aanbod in Op de Rit 2. Het doel van een plaatsing in de ‘Op de Rit’ setting is leerlingen middels de ‘Op de Rit’ setting, toe te leiden richting arbeid, via een reguliere klas op VSO De Lasenberg. Hiervoor is een intensief traject nodig. Door de uitbreiding van de ‘Op de Rit’ klas van één klas, naar een opsplitsing van een onderbouw en middenbouwklas, is het mogelijk om, waar nodig, een langer traject aan te gaan met leerlingen. Ze kunnen langer profiteren van de ‘Op de Rit’ setting, omdat ze kunnen doorschuiven van OdR1 naar OdR2. Voor leerlingen in de ‘Op de Rit’ setting is het (vaak) nodig om het netwerk rondom de leerling te verstevigen. Als school spelen wij een zeer actieve rol bij de versteviging van het netwerk door het initiëren en/of verstevigen van externe hulpverleningstrajecten. De samenwerking met externe hulpverlening is zeer intensief, maar nodig voor de versteviging van het netwerk en vangnet van de leerling, waardoor schoolgang op de lange termijn (na voltooiing van de ‘Op de Rit’ setting) haalbaar blijft.

Naast de weerbaarheidstraining Rots en Water 1.0 volgen de leerlingen uit de zorgklassen ook Rots en Water 2.0. De leerlingen hebben per klas, 1 keer per week een trainingsdag Rots en Water 2.0.

Bij Rots en Water 2.0 gaat de klas samen met docent & gedragsondersteuner van de klas en de twee trainers van Rots en Water samen naar buiten waar door middel van ervaringsleer gewerkt wordt aan persoonlijke doelen wat bijdraagt aan het vergroten van de mate van weerbaarheid van de leerlingen. Dit doen zij aan de hand van sportieve buitensport activiteiten zoals kajakken, klimmen, mountainbiken, kaartlezen (met kompas), wandelen, hutten bouwen, zelfverdedigingsporten, eten maken in de natuur en een groot scala aan andere activiteiten. Elke trainingsdag staat er een pedagogisch doel centraal. De leerlingen zijn een hele dag op pad waarbij ze moeilijke, nieuwe en spannende dingen doen. In het geval een leerling ergens tegenaan loopt wordt de training even stopgezet en wordt er in gezamenlijkheid met iedereen die aanwezig is besproken wat er zojuist is gebeurd, waar ze tegenaan lopen en hoe ze nu verder gaan. Deze training wordt afgesloten met een buiten trainingsweek in het buitenland.

4. Welke ontwikkelingen/ontwikkelmogelijkheden zie jij voor jou school in de toekomst van Passend naar Inclusief onderwijs?

Als school hebben wij ons altijd weten aan te passen aan de veranderende vragen van onze doelgroep. Zo is ons aanbod uitgebreid met een aanbod voor leerlingen met een lager niveau zoals de hierboven beschreven Mix klas. In de nabije toekomst willen we de samenwerking met de 2 praktijkscholen in ons eigen samenwerkingsverband (en de circa 7 Pro scholen in de andere Samenwerkingsverbanden) verder intensiveren door kennisuitwisseling met als doel nog meer leerlingen in het regulier voortgezet onderwijs te houden of terug te kunnen plaatsen. Wel zien we dat een groot deel van onze leerlingen onze specifieke zorg en aanpak (nog) wel nodig hebben, ook gezien andere maatschappelijke ontwikkelingen waardoor meer leerlingen en hun families in de knel kunnen komen.

5. Waar staat jouw school over 10 jaar voor?

Al het onderwijs aan leerlingen boven de 12 maakt onderdeel uit van het Voortgezet Onderwijs, waarbij De Lasenberg een gespecialiseerd aanbod heeft voor een specifieke doelgroep binnen de eigen school en andere scholen. Daarnaast werken onderwijs en zorg op meerdere vlakken met elkaar samen, zowel in de zorg en onderwijs zonder belemmerende schotten.

Tot slot: Aan wie geef jij het stokje door voor de volgende nieuwsbrief en met welke vraag?

Aan De Baander in Amersfoort. Hoe organiseren zij hun onderwijs aan een andere, maar ook uitdagende doelgroep in samenwerking met de omgeving?